Przejdź do głównej treści Przejdź do wyszukiwarki

ks. Norbert Bończyk​

Ks. Norbert Bończyk urodził się 6 czerwca 1837 roku w Miechowicach koło Bytomia. Był synem sztygara kopalni Maria w Miechowicach Walentego Bończyka i jego żony Anny (Hanny) z domu Łukaszczyk. Absolwent niemieckiej szkoły miejskiej w Bytomiu, gimnazjum w Gliwicach a także studiów teologicznych i językoznawczych we Wrocławiu. Święcenia kapłańskie otrzymał 4 lipca 1862 r. i przez kolejne trzy lata (do 1865) był wikarym w ówczesnych Niemieckich Piekarach (Deutsch Piekar), a jego opiekunem był ks. Bernard Purkop. W 1865 roku został przeniesiony do Bytomia. W latach 1874-1886 administrował bytomską parafią, a po śmierci ks. Józefa Szafranka (w 1886) został proboszczem kościoła NMP w Bytomiu. Zmarł 18 lutego 1893 r. na zapalenie płuc i został pochowany w kaplicy na cmentarzu Mater Dolorosa przy ul. Piekarskiej w Bytomiu. Ksiądz Norbert Bonczyk nazywany był „Homerem górnośląskim”. Pozostawił po sobie bogatą spuściznę literacką. Był „urodzonym” poetą. Uważał jednak, że nie dysponuje tak szerokim wachlarzem przeżyć i doświadczeń jak Mickiewicz, że posiada uboższy warsztat poetycki. Sądził, że nie stać go na napisanie czegoś tak pięknego i wzniosłego jak „Pan Tadeusz”. Jak twierdzą literaturoznawcy, jego poemat „Stary kościół miechowski” jest właśnie miniaturą mickiewiczowskiego „Pana Tadeusza”. Dotyczy to zarówno formy utworu jak i zapożyczeń tematycznych. Drugim ważnym poematem w dorobku autora jest „Góra Chełmska czyli Święta Anna z klasztorem oo. Franciszkanów”. W dziele tym autor przenosi nas w świat uroczystości odpustowych na Górze Świętej Anny w czasie narastających represji kulturkampfu. Pisarski dorobek ks. Bonczyka częściowo został wydany także w piekarskiej prasie (między innymi w wydawanym przez ks. Bernarda Purkopa i Teodora Heneczka „Zwiastunie Górnośląskim”). 

W poemacie "Stary kościół miechowski” możemy dostrzec wątki nawiązujące do Piekar. Miasto pojawia się w poemacie czterokrotnie: 

(…) „Maleńkie Piekary Ale kościół tak wielki, że drewniany stary Z dachem pięknie się zmieścił w przestrzeni nowego”
(Ks. I, w. 374-376)

(…) „Urząd Biskupi dał komisarzowi Janowi Alojzemu Fickowi, proboszczowi Z Piekar kanonikowi, to upoważnienie: Czynić co tylko można, aby zezwolenie Ze strony waszej dzisiaj jeszcze nastąpiło Ja czemprędzej z wszystkiego, co się tutaj mówiło, Spiszę raport, a jutro poślę Wielebnemu Księdzu kanonikowi, on zaś Biskupiemu Urzędowi, dodawszy swe w tej sprawie zdanie Myślę, że się tem zgadza Szanowne Zebranie?”
(Ks. I, w. 532-542)

„Od roku dziesiątego biegałem z niejakim Hatlapą z Rokitnicy, rodzonym śpiewakiem Z pątnikami do Piekar, Częstochów, do Pszowa Świętej Anny” (…)
(Ks. IV, w. 135-138)

(…) „Wzór obrazów wzięty z albumu Maciołowicza, artysty w Piekarach, Który go odziedziczył po sławnych Tatarach!”
(Ks. VI, w. 334-336)


 

 

Kalendarium